Cijeli svijet trenutno traga za rješenjem problema pandemije korona virusa Sars-CoV-2.
Naučnici iz Bergakademije u Frajbergu vjeruju da su našli rješenje na morskom dnu na obali Crne Gore, piše nemački Freiepresse, a prenose Primorske novine.
U svom prirodnom okruženju, na morskom dnu Jadrana, on sija sav žut. To mu je i dalo ime: Zlatni Sunđer. Ili službeno latinski Aplysina aerophoba, pri čemu ova druga riječ u imenu znači “strah od vazduha”, tj. od izranjanja. Izvadite li ga iz vode, njegova zlatna boja se pretvara brzo u plavo-crnu.
Za naučnike sa Bergakademije u Frajbergu, koji na obali Crne Gore od 2014. imaju 100 kvadratnih metara rezervoara u kom Zlatne sunđere gaje, ovaj detalj oko boje i nije tako bitan. Njih prije svega interesuje rezistencija sunđera protiv svih zamislivih bioloških prouzrokovača bolesti: bakterija, virusa, bacila. Jer sunđer sa crnogorske obale je navodno otporan i na Sars-CoV-2 virus, što budi nade naučnika da u njemu mogu naći saveznika u borbi protiv korone.
“Sunđer na morskom dnu živi od toga što filtrira hranu iz vode”, objašnjava prof. dr Herman Ehrlih, biominerolog i biomimitičar sa frajberške Bergakademije.
Njegov naučni fah se bavi pronalaženjem svega onoga što čovek može da iskopira od “građevinskih planova” i koncepata prirode. Na ovom aktuelnom projektu na crnogorskoj obali frajberški profesor radi zajedno sa farmakolozima sa Univerziteta Drezden.
Profesor Ehrlih objašnjava da sunđer ne smije da bude previše izbirljiv što se tiče hrane: on mora da uzme ono što mu voda nanese. Ali u vodi postoje i svi mogući prouzrokovači bolesti, koje sunđer bez ikakvih problema ubija – iako nema elaborirani imunološki sistem. Uz to ovaj sunđer, u slučaju povrede svog tijela, sprečava da u njegovu otvorenu ranu prodru virusi ili bakterije, jer izaziva momentalnu hemijsku reakciju pri kojoj nastaju hemijski izmenjene aminokiseline, tzv. bromtirosini.
Do sada su naučnici uspjeli da definišu 35 od njih. Ove odbrambene supstance uništavaju strana tijela koja pokušavaju da prodru u sunđer: bukvalno sve viruse i bakterije. Profesor dodaje da sunđer efikasno uništava i multirezistentne organizme. Uz to bromtirosin sprečava gradnju proteina a time i širenje tzv. RNK virusa. U tu grupu spada i virus korone Sars-CoV-2.
Profesor Ehrlih zaključak da morski sunđer proizvodi materije koje sprečavaju prodiranje virusa u organizam izvodi iz već okončanih pretkliničkih eksperimenata. Mehanizam djelovanja je već dokazan na ćelijama tumora, zajednički sa naučnicima iz Drezdena, na njihovoj univerzitetskoj klinici. Naučna publikacija na tu temu je objavljena već prije dvije godine. Ono što profesora čini srećnim jeste da nije primijećeno citostatično dejstvo – za samu rakom napadnutu ćeliju substanca iz sunđera nije bila otrovna.
Berba sunđera, koji raste po cijelom Mediteranu, ali posebno u Jadranskom moru, se obavlja u normalnoj ronilačkoj opremi. U međuvremenu je timu naučnika uspjelo da realizuje novu metodu po kojoj aktivne supstance iz sunđera pretvaraju u kristalnu formu i to u toj meri koja je potrebna za kliničke studije. Oko 10 grama je izolovano i njih mogu odmah da ustupe za laboratorijske studije u vezi sa borbom protiv Sars-CoV-2.
“Naravno da smo u ovoj aktuelnoj situaciji otvoreni za saradnju sa odgovarajućim službama i institucijama”, kaže profesor Ehrlih.
I dok je iz drugih zemalja već dobio odgovarajuće upite, stručni svijet u Njemačkoj se do sada nije baš pokazao previše zainteresovanim.
Dosadašnje rezultate su naučnici objavili u izdanjima “Materials Science and Engineering”, kao i na platformi “Sciencedirect”.
