Seoski turizam u Republici Srpskoj sa 2.600 sela ima veliki potencijal, koji nije najbolje razvijen.
Ipak, ekspanzija je u toku, a napredak je vidljiv iz godine u godinu, posebno na području opština Šipovo i Mrkonjić Grad.
Predrag Radoja, vlasnik seoskog domaćinstva “Radoja” u Šipovu, kaže da postoji veliki potencijal i prostor za napredak, ali smatra da se tome ne posvećuje dovoljno pažnje.
On ističe da je Šipovo preteča seoskog turizma u RS, te da su se prva seoska domaćinstva pojavila baš u ovoj opštini, u regionu rijeke Plive 2007. godine.
“Od tada je seoski turizam svake godine u usponu. Mi smo krenuli sa skromnim kapacitetom ležaja, da bi danas naše domaćinstvo doseglo 15-20 ležaja. Na početku je bilo svega nekoliko domaćinstava, a danas se ona broje desetinama. Od ukupnog broja seoskih domaćinstava u RS, oko 70 odsto nalazi se u Šipovu”, kaže Radoja.
On ističe da su njegovi gosti većinom stranci, te kaže da su u posjeti bili Amerikanci, ali da su česti gosti iz Švedske, Slovenije, Francuske, Italije, Engleske, te Bugari i Česi.
“Turisti vole da dolaze na ovo područje, oni insistiraju na domaćoj ishrani, vole da probaju nešto novo, a hrana je važan faktor u svemu tome. Prostora za napredak postoji, ali je bitna upornost da bi se nešto zaradilo, te ovo može biti i dodatan posao koji se može raditi uz neko osnovno zanimanje”, kaže Radoja, koji dodaje da glavni dio sezone počinje od kraja aprila, a da je od oktobra popularan fly fishing.
RS ima neprocjenjivo bogatstvo
Nada Jovanović, direktor Turističke organizacije RS, kaže da RS ima neprocjenjivo bogatstvo koje stalno treba unapređivati, jer postoje sjajne mogućnosti za razvoj.
“Prepoznati smo kao destinacija za aktivan odmor. Nas zovu zemljom vode i zelenila, to je ono što svijetu nedostaje i zbog čega dolaze strani turisti u seoska domaćinstva”, rekla je Jovanovićeva.
Ona kaže da je seoski turizam najrazvijeniji na području Mrkonjić Grada, Šipova, ali da se sve više razvija i u Lijevču, te u ostalim područjima RS, gdje se sve više investira u seoski turizam.
Jovanovićeva je pojasnila da Zakonom o ugostiteljstvu seoska domaćinstva imaju najpovlašteniji položaj u odnosu na ostale pružaoce smještaja.
“Njima je data posebna kategorija, gdje godišnje plaćaju paušal po krevetu, koji nije u velikom iznosu, što je svojevrstan podsticaj da se ljudi time bave i zarade, dok su obaveze prema državi minimalne”, kaže Jovanovićeva i dodaje da ima dosta neprijavljenih koji izdaju smještaj, ali smatra da će se to promijeniti u budućnosti.
Ona ističe da je seoski turizam značajan i za razvoj RS, jer postoji dovoljan broj porodica koje mogu da žive od toga i da se zaposle na taj način.
U Ministarstvu trgovine i turizma RS kažu da su stupanjem na snagu prošle godine novog Zakona o ugostiteljstvu uvedene olakšice u segmentu seoskog turizma.
Prema podacima APIF-a, koji vodi registar fizičkih lica koja pružaju ugostiteljske usluge na selu, od stupanja na snagu novog zakona prošle godine tri fizička lica zaključila su ugovor o pružanju usluga s turističkom organizacijom.
“U ovoj godini evidentirano je 39 ugovora za pružanje ugostiteljskih usluga na selu, te trenutno na terenu posluju 42 fizička lica koja pružaju ugostiteljske usluge na selu”, kažu u Ministarstvu trgovine i turizma RS.
Oni ističu da RS uglavnom čini ruralni prostor sa gustom mrežom seoskih naselja, kojih ima oko 2.600 i u kojima živi 50 odsto ukupne populacije.
“Veliki broj seoskih naselja ima realne mogućnosti za razvoj seoskog turizma, te je neophodno iskoristiti datu situaciju i olakšati razvoj ruralnih područja, odnosno podržati uravnotežen prostorni razvoj RS”, rekli su u Ministarstvu i dodali da, pored predlaganja zakonskih rješenja u oblasti razvoja seoskog turizma, svake godine dodjeljuju namjenska sredstva za razvoj turizma, a time podstiču i seoski turizam.
