Sve više lokalnih zajednica u Republici Srpskoj šansu za obezbjeđenje novca za infrastrukturne projekte vidi u zaduživanju na Banjalučkoj berzi, a vrijednost obveznica koje su opštine i gradovi do sada emitovali je oko 112 miliona KM.
Istakao je to za “Glas Srpske” direktor Društva za upravljanje Penzijskim rezervnim fondom (PREF) Miloš Grujić naglasivši da obveznice čine sve važniji tržišni materijal i da su veoma često i predmet ulaganja PREF-a.
– U poređenju sa rizikom ulaganja u akcije, obveznice su manje rizične. Može se očekivati da će još rasti interes za ovakav vid ulaganja i prikupljanja sredstava. U tom slučaju, tržište kapitala bi ojačalo jednu od funkcija postojanja – alokaciju kapitala. U ovoj godini PREF je kupio obveznice Istočnog Novog Sarajeva i opštine Kotor Varoš – rekao je Grujić.
On je pojasnio da je tržište novca u Srpskoj tek u razvoju, te je emisija obveznica način da višak novca iz štednje ili sa drugih pozicija lakše pređe kod onih kojima je potreban za razne projekte, te da kupci obveznica ostvaruju profit u vidu kamate na posuđena sredstva.
– Prosječna kamatna stopa na obveznice emitovane prije šest godina je bila između pet i 6,75 odsto. Sad je mnogo manja ali i dalje kupovinom obveznica kupci dobijaju veći prinos nego na oročenu štednju – rekao je Grujić.
Nova era u razvoju finansijskog tržišta i lokalnih zajednica u RS započela je 2007. godine usvajanjem Zakona o zaduživanju, dugu i garancijama Srpske, čime je omogućeno da se gradovi i opštine, uz saglasnost Ministarstva finansija, mogu zadužiti emisijom obveznica. Tu mogućnost prva je iskoristila opština Laktaši koja je prvom emisijom pribavila deset miliona. Njen primjer pratili su i druge lokalne zajednice. PREF je nedavno kupio i najviše obveznica opštine Istočno Novo Sarajevo.
– Emisiju obveznica ove opštine prepoznali smo kao adekvatnu priliku za ulaganje jer se rok dospijeća i ponuđena kamatna stopa uklapaju – rekao je Grujić i dodao da je oko 40 odsto imovine PREF-a u obveznicama i depozitima.
Načelnik Istočnog Novog Sarajeva Ljubiša Ćosić istakao je za “Glas Srpske” da su tri investitora kupila sve obveznice već prvog dana emisije.
– Za pet miliona nominalne vrijednosti obveznica obezbijedili smo 5,19 miliona KM realne vrijednosti i snizili kamatnu stopu na 3,9 odsto. Investitori su na ovaj način potvrdili naša očekivanja da bi obveznice naše opštine u budućnosti mogle dostići i veću vrijednost – istakao je Ćosić.
Investitor
PREF je od osnivanja jedan od najvećih pojedinačnih institucionalnih investitora na Banjalučkoj berzi. Uglavnom ulaže u obveznice Republike Srpske, obveznice emitovane po osnovu duga za ratnu štetu i staru deviznu štednju, te municipalne obveznice.
Emisija obveznica lokalnih zajednica na Banjalučkoj berzi
| Godina | Iznos emisije |
|---|---|
| 2008. | 17.000.000 |
| 2009. | 18.280.000 |
| 2010. | 25.467.370 |
| 2011. | 6.877.849 |
| 2012. | 3.270.000 |
| 2017. | 14.496.048 |
| 2018. | 18.331.500 |
| Ukupno | 112.722.768 |
